Retinoid là gì? Các dạng Retinoid & những lợi ích đối với làn da

Chu Ngọc Thúy
Chu Ngọc Thúy

Ngày đăng: 24/06/2025, 07:41

1,225

Retinol là một thành phần đã quá quen thuộc với các tín đồ skincare và đến nay vẫn không ngừng hot trong các cộng đồng làm đẹp. Thế nhưng Retinoid - thành phần có mối quan hệ mật thiết với Retinol lại không được nhiều người để ý đến. Vậy bạn biết gì về nguồn gốc, công dụng của Retinoid trong các sản phẩm chăm sóc da?

Retinoid là gì?

Retinoid là thuật ngữ khoa học dùng để chỉ nhóm các hợp chất hóa học có nguồn gốc từ vitamin A, hoặc có cấu trúc và hoạt tính sinh học tương tự vitamin A. Về bản chất, tất cả các Retinoid đều có khả năng liên kết với các thụ thể Retinoid đặc hiệu trong tế bào da, từ đó điều hòa quá trình tái tạo tế bào cùng nhiều chức năng sinh học quan trọng khác. Trong ngành mỹ phẩm và dược phẩm, Retinoid được xem là một trong những thành phần có bằng chứng khoa học mạnh mẽ nhất, với khả năng điều trị hiệu quả các vấn đề về da như mụn trứng cá, lão hóa hay tăng sắc tố da.

Retinoid là thuật ngữ khoa học dùng để chỉ nhóm các hợp chất hóa học có nguồn gốc từ vitamin A

Retinoid bao gồm cả các dạng tự nhiên như Retinol, Retinyl Palmitate, Retinyl Acetate có trong các sản phẩm mỹ phẩm không kê đơn, và các dạng tổng hợp mạnh hơn như Tretinoin, Adapalene, Tazarotene thường được kê đơn bởi bác sĩ da liễu. Sự khác biệt chính giữa các loại Retinoid nằm ở độ mạnh, tốc độ thẩm thấu cùng mức độ kích ứng da, nhưng tất cả đều có chung mục tiêu là tối ưu hóa quá trình tái tạo da, cải thiện các vấn đề da một cách toàn diện.

Cơ chế hoạt động của Retinoid trên da

Retinoid tác động mạnh mẽ lên da thông qua nhiều cơ chế khác nhau. Đầu tiên, chúng kích thích tăng sinh tế bào, tái tạo lớp da bề mặt và thúc đẩy quá trình loại bỏ tế bào chết, mang đến làn da mịn màng hơn. Đồng thời, Retinoid kích thích sản xuất collagen và elastin, hai yếu tố quan trọng trong việc duy trì độ săn chắc, đàn hồi cho da, từ đó làm giảm sự xuất hiện của nếp nhăn hay các dấu hiệu lão hóa.

Retinoid tác động mạnh mẽ lên da thông qua nhiều cơ chế khác nhau

Ngoài ra, Retinoid điều trị mụn trứng cá bằng cách giảm sừng hóa, làm thông thoáng lỗ chân lông, kết hợp với tính kháng viêm giảm mụn hiệu quả. Cuối cùng, Retinoid làm sáng da cũng như giảm thâm nám thông qua khả năng cải thiện sự phân bố sắc tố trên da. Những tác động này khiến Retinoid trở thành thành phần quan trọng trong các sản phẩm chăm sóc da, đặc biệt là trong việc điều trị mụn, chống lão hóa và làm sáng da.

Các dạng Retinoid phổ biến

Sau khi hiểu rõ cơ chế hoạt động của Retinoid trên da, điều quan trọng là bạn cần tìm hiểu về các dạng Retinoid phổ biến có sẵn trong sản phẩm chăm sóc da. Mỗi dạng Retinoid có những đặc điểm và công dụng riêng, phù hợp với từng loại da cũng như mục đích sử dụng khác nhau. Dưới đây là một số dạng Retinoid được sử dụng rộng rãi trong các sản phẩm làm đẹp mà UpBeauty đã tổng hợp.

1. Tretinoin (Retin-A)

Tretinoin còn được biết đến với tên gọi Retin-A, là một dạng Retinoid tổng hợp có tác dụng mạnh mẽ trong việc điều trị các vấn đề về da. Dẫn xuất từ vitamin A, Tretinoin hoạt động bằng cách thúc đẩy sự thay mới tế bào để làm sáng da, giảm thiểu nếp nhăn và cải thiện sự xuất hiện của vết thâm do mụn. Sử dụng Tretinoin thường xuyên có thể giảm lỗ chân lông to, khiến làm da trở nên mịn màng hơn. Đây là một trong những liệu pháp phổ biến cho các trường hợp mụn trứng cá, đặc biệt là mụn trứng cá nặng và mụn bọc, nhờ vào khả năng làm thông thoáng lỗ chân lông hay giảm tình trạng viêm nhiễm.

Tretinoin hoạt động bằng cách thúc đẩy sự thay mới tế bào để làm sáng da

Ngoài tác dụng trị mụn, Tretinoin còn được ưa chuộng trong việc chống lão hóa. Tuy nhiên, do tính phản ứng mạnh của mình, Tretinoin cần được sử dụng đúng cách, theo sự chỉ dẫn của bác sĩ hoặc chuyên gia da liễu để tránh tình trạng kích ứng. Sử dụng Tretinoin cũng đòi hỏi bạn phải kết hợp bảo vệ da khỏi tác động của tia UV, vì sản phẩm này có thể khiến da dễ bị nhạy cảm hơn dưới ánh sáng mặt trời.

2. Retinol

Retinol là một dạng Retinoid phổ biến trong các sản phẩm chăm sóc da, nhờ vào tính hiệu quả nhưng ít gây kích ứng hơn so với các loại retinoid mạnh như Tretinoin. Là dẫn xuất của vitamin A, Retinol hoạt động bằng cách thúc đẩy quá trình tái tạo tế bào da, làm giảm sự tích tụ của các tế bào chết trên bề mặt da. Điều này giúp làm thông thoáng lỗ chân lông, hỗ trợ làm mờ vết thâm, sẹo do mụn cùng các dấu hiệu lão hóa như nếp nhăn hay vết chân chim. Retinol là sự lựa chọn lý tưởng cho những ai muốn cải thiện làn da, mà không muốn gặp phải tình trạng kích ứng mạnh mẽ như khi sử dụng Tretinoin.

Retinol là một dạng Retinoid phổ biến trong các sản phẩm chăm sóc da

Bên cạnh việc điều trị mụn và chống lão hóa, Retinol còn có khả năng làm sáng da, đều màu da hay giảm thiểu các vết nám, tàn nhang. Đặc biệt, Retinol phù hợp với các loại da nhạy cảm hoặc những người mới bắt đầu sử dụng Retinoid, vì tác dụng của nó là từ từ và có thể dễ dàng tích hợp vào quy trình chăm sóc da hàng ngày. Tuy nhiên, việc sử dụng Retinol cũng cần tuân thủ đúng hướng dẫn, vì da có thể trở nên nhạy cảm hơn với ánh sáng mặt trời.

3. Retinaldehyde (Retinal)

Retinaldehyde còn được gọi tắt là Retinal, là một Aldehyde của vitamin A và chiếm vị trí đặc biệt trong chuỗi chuyển hóa Retinoid. Về mặt sinh hóa, Retinal đứng ngay trước Retinoic Acid (Tretinoin) trong quá trình chuyển đổi từ Retinol thành dạng hoạt tính cuối cùng, khiến nó trở thành tiền chất trực tiếp nhất của Tretinoin trong các sản phẩm OTC. Điều này mang lại cho Retinal một lợi thế độc đáo: hiệu quả gần tương đương với Tretinoin nhưng tính an toàn lại cao hơn đáng kể. So với Retinol cần trải qua hai bước chuyển hóa (Retinol → Retinal → Retinoic Acid), Retinal chỉ cần một bước enzyme duy nhất để trở thành dạng hoạt tính, tạo ra tác động nhanh chóng và mạnh mẽ trên da.

Retinaldehyde còn được gọi tắt là Retinal

4. Retinyl Esters

Retinyl Esters bao gồm các dẫn xuất như Retinyl Palmitate và Retinyl Acetate, là các hợp chất ester hóa của vitamin A, thường được sử dụng trong các sản phẩm chăm sóc da. Những thành phần này dễ dàng chuyển hóa thành Retinol khi thẩm thấu vào da. So với các dạng Retinoid mạnh hơn như Retinol hay Tretinoin, Retinyl Esters hoạt động nhẹ nhàng hơn và có khả năng duy trì độ ổn định cao trong các công thức mỹ phẩm. Vì vậy, chúng thường được sử dụng trong các sản phẩm dưỡng da hàng ngày, thích hợp với những ai có làn da nhạy cảm hoặc mới bắt đầu sử dụng các sản phẩm chứa vitamin A.

Retinyl Esters hoạt động nhẹ nhàng và có khả năng duy trì độ ổn định cao trong các công thức mỹ phẩm

Các Retinyl Esters như Retinyl Palmitate và Retinyl Acetate đem tới nhiều lợi ích cho da, như giảm sự xuất hiện của nếp nhăn, làm đều màu da hay chống lại các dấu hiệu lão hóa. Bên cạnh đó, những thành phần này còn có khả năng duy trì độ ẩm cho da, giúp da trở nên mịn màng và tươi sáng hơn. Dẫu vậy, Retinyl Esters thường được khuyến cáo sử dụng vào ban đêm vì khả năng gây tăng nhạy cảm với ánh sáng mặt trời. Việc sử dụng kem chống nắng là cần thiết khi sử dụng các sản phẩm chứa Retinyl Esters để bảo vệ da khỏi tác hại của tia UV.

Retinoid có những lợi ích gì đối với làn da?

Retinoid đem đến rất nhiều lợi ích cho làn da, đặc biệt là trong việc điều trị cũng như chăm sóc các vấn đề da. Các tác dụng chính của Retinoid bao gồm:

  • Cải thiện nếp nhăn và chống lão hóa: Retinoid kích thích tái tạo collagen, tạo mạch máu mới cũng như làm mờ đốm nâu, hỗ trợ làm giảm nếp nhăn cùng dấu hiệu lão hóa trên da.
  • Điều trị mụn: Retinoid có khả năng làm sạch lỗ chân lông, ngăn ngừa tắc nghẽn và điều chỉnh tuyến dầu. Nó còn tiêu diệt vi khuẩn gây mụn, giảm tình trạng viêm, đem tới làn da sáng khỏe.
  • Làm sạch tế bào chết, tái tạo da: Retinoid tăng cường tốc độ luân chuyển tế bào, thúc đẩy sản xuất tế bào mới, giúp da mịn màng và tươi sáng theo thời gian.
  • Làm đều màu da, khắc phục tăng sắc tố: Retinoid điều trị tình trạng sắc tố không đều, bao gồm nám, đốm nâu hay tàn nhang, cải thiện màu sắc da.
  • Giữ ẩm và ngăn ngừa khô da: Retinoid tăng cường khả năng giữ nước của da, ngăn ngừa tình trạng khô da, cải thiện độ mềm mịn, độ đàn hồi của da.
Retinoid đem đến rất nhiều lợi ích cho làn da

Việc hiểu rõ bản chất khoa học và cách thức hoạt động của Retinoid sẽ giúp bạn đưa ra lựa chọn sáng suốt khi xây dựng routine skincare phù hợp với nhu cầu da của mình. Dù Retinoid mang lại hiệu quả vượt trội, việc sử dụng hoạt chất đúng cách, từ từ xây dựng dung nạp và kết hợp với biện pháp bảo vệ da toàn diện vẫn là yếu tố quyết định thành công cho bạn. Hãy tham khảo ý kiến chuyên gia da liễu nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào về chu trình sử dụng các sản phẩm chứa Retinoid để đảm bảo an toàn, đạt hiệu quả tối ưu.

Chu Ngọc Thúy

Chu Ngọc Thúy

Là người luôn ấp ủ mong muốn mang những kiến thức làm đẹp hữu ích đến gần hơn với độc giả, mình hy vọng mỗi bài viết trên UpBeauty của mình sẽ cung cấp cho bạn thông tin chính xác, dễ hiểu, đồng thời truyền cảm hứng để bạn yêu thương và chăm sóc bản thân nhiều hơn mỗi ngày.

Bài viết mới nhất

Da mụn có nên dùng serum B5 không? [Cách chọn & sử dụng]

Skincare & Beauty Tips

Da mụn có nên dùng serum B5 không? [Cách chọn & sử dụng]

Da mụn có nên dùng serum B5 không? Nên dùng serum B5 để cải thiện và duy trì làn da khỏe mạnh do B5 giúp củng cố hàng rào bảo vệ da, hạn chế tình trạng bong tróc
11/7/2025
Serum chống nắng là gì? Phân loại serum dưỡng da chống nắng

UpBeauty Choice

Serum chống nắng là gì? Phân loại serum dưỡng da chống nắng

Theo xu hướng tối giản, serum chống nắng là giải pháp đa năng ngày càng được ưa chuộng. Sản phẩm này vừa dưỡng vừa bảo vệ da, giúp tiết kiệm thời gian mà vẫn đảm bảo chu trình chăm sóc da có hiệu quả.
11/7/2025
TOP +7 nước hoa hồng cho da dầu mụn an toàn & lành tính nhất

UpBeauty Choice

TOP +7 nước hoa hồng cho da dầu mụn an toàn & lành tính nhất

Với làn da dầu mụn "khó chiều", nước hoa hồng là một bước chăm sóc da không thể thay thế. Đây không chỉ là bước làm sạch cuối cùng, mà còn là nền tảng quyết định hiệu quả cho cả chu trình dưỡng da phía sau.
11/7/2025